Grčki nos predstavlja oblik nosa koga karakteriše savršeno prava linija koja se proteže od njegovog korena pa sve do samog vrha, bez ikakve krivine, grbe, ispupčenja ili ulegnuća duž te linije. Zbog toga se ovaj tip nosa naziva i prav nos. Naziv ‘grčki’ dobio je zbog pojavljivanja na skulpturama iz perioda Antičke Grčke, kada je smatran za nezaobilazan reper i element lepote.
Grčki nos – antički simbol božanske lepote
Od antičke umetnosti iz doba Stare Grčke do današnjih dana su uspele da prežive mahom vaze i skulpture izrađene od mermera, drugih vrsta kamena, bronze i ostalih materijala. Njihova istorija podeljena je u više razdoblja koja zbirno traju više stotina godina, a jedan od elemenata koji se na njima verovatno najmanje menjao jeste – nos.
Za Stare Grke, pojam lepote čoveka neraskidivo je vezivan za lepotu lica – ovalno, jako izraženo lice, fino oblikovane usne, zaobljena i izbočena brada, kao i veliki, prav nos bili su elementi božanskog izgleda, jer su na taj način prikazivani bogovi sa Olimpa i heroji – deca bogova.
U njihovo doba, baš kao i danas, ovakva vrsta nosa bila je retkost – svega oko 3% ljudi poseduje prav nos, što ukazuje na činjenicu da ovakav izbor antičkih vajara nije bio slučajnost. Uz to, za razliku od (polu)božanstava, obični ljudi prezentovani su – obično, često i sa nepravilnim nosem, što dodatno potvrđuje da su umetnici tog doba jasno pravili razliku između realnog i poželjnog izgleda.
Do određenih odstupanja dolazi tek pred kraj poslednjeg, helenističkog perioda kada se – verovatno pod uticajem drugih kultura – na grčkim kipovima javljaju i likovi sa rimskim (orlovskim) nosem. Baš kao i grčki, rimski nos je tip nosa koji je svoj naziv dobio tek u novija vremena i on nije bio karakterističan samo za Stare Rimljane, već i za mnoge drevne narode poreklom iz Male Azije, sa kojima su Grci svakako imali dodira.
Jedna od suštinskih razlika grčkog u odnosu na rimski nos, osim u samom obliku, tiče se shvatanja kako grčki oblik nosa stoji muškarcima, a kako ženama. I dok je rimski-kukasti nos bio “rezervisan” isključivo za predstavljanje muških “mačo” likova tog vremena, grčki nos se listom nalazi i na ženskim statuama, uključujući i čuvenu Milosku Veneru (zapravo statuu boginje Afrodite), što znači da se smatralo da grčki nos lepo stoji osobama obeju polova.
Naravno, i grčki tip nosa povezuje se sa određenim osobinama ličnosti kod onih koji ga imaju. Za njih važe predubeđenja da su rečiti, ambiciozni, sposobni, empatični i inteligentni.
Naravno, zaključivanje šta oblik nosa govori o ličnosti spada u domen lake zabave koja nema utemeljenje u nauci. Pa ipak, činjenica da se oblik i tip nosa formiraju najintenzivnije u periodu adolescencije i pod uticajem hormona verovatno ostavlja dovoljno mesta da osobine koje su kod nekoga došle do izražaja upravo zbog hormonalnog statusa imaju izraz i na licu, tj. nosu dotične osobe.
Da li je grčki nos veliki ili kriv nos?
Jednostavan odgovor bio bi da grčki nos nikada nije kriv nos, a po pravilu jeste velik (ili bar veći).
Sa druge strane, grčki nosevi su skoro bez izuzetka dugački, ali ne preterano. Njihova dužina može da bude i stvar optičke varke zbog direktnog prelaska linije nosa sa čela na dole, pa nam nos bez nepravilnosti (“u jednom komadu”) deluje veći. Na klasičnim statuama, nos nije jako velik i ima pravilne i lepo izvajane nozdrve.
Kako se grčki nos nosi, a kako koriguje?
Pošto grčki nos ne predstavlja posebno medicinsko stanje niti uzrokuje neko oboljenje, sva pitanja u vezi sa njim tiču se ličnog doživljaja estetike osobe koja ga ima. Tako će određen broj žena i muškaraca biti zadovoljno što ga ima, dok se drugima neće svideti. Onima kojima se grčki tip nosa na sebi ne dopada mogu se konsultovati sa plastičnim hirurgom radi eventualne estetske operacije nosa – rinoplastike.
Da se pojam lepote menja kroz vreme svedoči i podatak da je u samoj Grčkoj grčki tip nosa izuzetno nepopularan, naročito među ženama, i da je čest predmet estetske korekcije. Po svemu sudeći, mnogi su oni koji bi grčki profil nosa rado videli isključivo na skulpturama ili u Luvru, a ne sa svom licu.
